Kanun değişikliği ile getirilen 'sağlık personelinin tedaviye gelen uyuşturucu bağımlılarını ihbar yükümlülüğü'nün madde bağımlılarını tedavi olmaktan kaçırabileceği belirtildi.

Son günlerde sentetik uyuşturucuların yol açtığı ölümlerle gündeme gelen madde bağımlılığı toplumun kanayan yarası niteliğinde. Uyuşturucu kullanma yaşının düşmesi ve bağımlı sayısının giderek artması, uyuşturucu ile ilgili yasal mevzuatı gündeme getirdi. Türk Ceza Kanunu’nun 191. maddesi 18 Haziran 2014 tarihli 6545 sayılı torba yasayla değişti. Yeni düzenlemeyle uyuşturucu madde kullanmanın ceza alt sınırı 1 yıldan 2 yıla, üst sınırı da 2 yıldan 5 yıla çıkarıldı. Önceki yasanın öngördüğü ceza 2 yıldan az olduğu için mahkemeler genelde denetimli serbestlikle bağımlıları tedaviye gönderiyordu. Sağlık personelinin uyuşturucu bağımlılarını ihbar yükümlülüğü denetimli serbestlik uygulamasında genelde göz ardı ediliyordu. Şimdi uyuşturucu kullanmanın cezası arttığı için sağlık personeli ihbar etmek zorunda kalacak. Aksi takdirde doktorlar ve sağlık personeli 2 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalacak.

HAKİM BİR BAĞIMLIYA 133 KERE DENETİMLİ SERBESTLİK VERDİ

Türkiye'de yasaların uyuşturucu madde bağımlılığıyla mücadele için yeterli olmadığını dile getiren uzmanlar, bağımlıların tedavisine yönelik iyi bir takip sisteminin de olmadığını vurguluyor. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı öğretim üyesi ve Bağımlılık Ünitesi sorumlu Prof. Dr. Zehra Arıkan, yasaların sağlıklı işlememesinin bağımlılıkla mücadeleyi zorlaştırdığını ifade etti. Önceki yasada tedaviye özendirmek için uygulanan denetimli serbestliğin iyi işletilemediğini dile getiren Arıkan, şunları kaydediyor: ”Kişi uyuşturucu madde kullanırken yakalandığında hakime gidiyordu. Hakim ona ‘tedavi olmak istiyorsan seni tedaviye göndereceğim, değilse hapse göndereceğim’ diyordu. Herkes tedaviyi kabul ediyordu. Ama bu tedavideki bir yıllık takip süreci düzgün işlemedi. Tekrar uyuşturucu kullananlar yeniden yakalandığında artık ceza alması gerekirken denetimli serbestlik verildi. Hakimin biri, bir bağımlı ile ilgili 113 kere denetimli serbestlik kararı verdi. Denetimli serbestliğin işlemediği bilgisi uyuşturucu madde kullanıcıları arasında yayıldı. ‘Kullanıyoruz, bir cezası yok’ algısı oluştu. Halbuki bir iki denetimli serbestlikten sonra ceza uygulansaydı ve cezaevinde tedavi olanakları sunulsaydı o zaman bu yasanın caydırıcılığı olacaktı.”

Torba yasa ile TCK’nın 191. Maddesinin değiştiğini hatırlatan Arıkan, “Bu yasayla uyuşturucu kullananlara 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. Sağlık merkezlerinde görevli doktor ve personelinin uyuşturucu kullananları adli makamlara bildirme yükümlülüğü artık daha işler hale gelecek. İhbar edildiğini gören bağımlılar tedaviye kolay kolay gelmeyecek. Biz, tedaviye gelenleri ihbar etmek zorundayız. İhbar etmediğimiz takdirde 2 yıla kadar hapis cezası var. Yeni yasanın uygulanma süresi henüz 1 ayı yeni geçtiği için merkezimize başvuruda bulunan bağımlı sayısında azalma olmadı ama ihbar ettiğimiz zaman azalma olacağını düşünüyorum.” diye konuştu.