Avrupa Konseyi bünyesindeki “İşkencenin ve İnsanlık Dışı ya da Onur Kırıcı Ceza ve Muamelenin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi”nin uygulanmasının izlenmesinden sorumlu Avrupa İşkencenin Önlenmesi Komitesinin (AİÖK) 16-23 Haziran 2015 tarihlerinde Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyarete ilişkin hazırladığı rapor ve bu rapora dair hükümet görüşü, hükümet tarafından verilen izin doğrultusunda bugün AİÖK tarafından yayımlandı.

Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Belgelere, AİÖK’ün internet sitesinden ulaşılabilmektedir. AİÖK heyeti, anılan ziyaret kapsamında farklı şehirlerimizde bulunan geri gönderme merkezlerine (GGM) gitmiştir. Örgütün kurucu üyelerinden biri olarak, Avrupa Konseyinin bağımsız denetim mekanizmaları ve taraf olduğu sözleşmeler çerçevesinde bu mekanizmalarla işbirliğine önem atfetmekteyiz. Türkiye, bugüne kadar AİÖK raporlarının hükümet görüşlerimizle birlikte kamuya açıklanması yönünde bir tutum ortaya koymuştur. AİÖK’ün 2015 Haziran ziyaretinin raporu ve hükümet görüşlerimizin yayınlanması da, Türkiye’nin bu tutumunu sürdürdüğünün bir göstergesidir. Raporda dile getirilen hususlar ve tavsiyeler makamlarımız tarafından uygun şekilde göz önünde bulundurulmaktadır. Nitekim, raporun kabul edilerek tarafımıza iletildiği 2015 Kasım ayından bugüne mevzuat ve uygulamaya yönelik ilave adımlar atılmaya devam edilmiştir. Mevzuat alanındaki iyileştirmeler kapsamında, 17 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe giren, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun uygulanmasına ilişkin yönetmelikle, yabancıların ülkemize giriş-çıkışları ve ülkemizde kalışları ile koruma talep eden yabancılara sağlanacak koruma bakımından yasal zemin güçlendirilmiştir. GGM’lerin iaşesi ve GGM’ler ile kabul ve barınma merkezlerine yapılacak ziyaretlere dair usul ve standartları belirlemek üzere, “Merkezler ve İnsan Ticareti Mağdurları Sığınma Evi İaşe Yönergesi” ile “Merkezlere Yapılacak Ziyaretlere İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönerge” 13 Ekim 2016 tarihinde yürürlüğe konmuştur. İyileştirme faaliyetleri kapsamında, koşulları yeterli düzeyde görülmeyen GGM’ler kapatılmakta, daha iyi koşullara sahip yeni merkezler inşa edilmektedir. Bu çerçevede, EGM’den devralınan İstanbul Kumkapı, Gaziantep ve Kırklareli GGM’leri 2016 yılında kapatılmış, bu illerimizde yeni inşa edilen GGM’ler kullanıma açılmıştır. Bilahare, İzmir-Işıkkent ve Bursa GGM’ler mevcut fiziki şartların yetersizliğinden dolayı Temmuz 2017’de kapatılmıştır. Öte yandan, İstanbul Atatürk Havalimanında, kabul edilemez yolcu statüsünde olup uluslararası koruma başvurusu yapan yabancılar için Uluslararası Koruma Müracaat Bürosu 20 Nisan 2016 tarihi itibariyle kullanıma açılmıştır.”