Son bir yılda içme suyu fiyatları özellikle damacana sularında en az yüzde 50 oranında arttı. Markaya ve teslimat şekline göre 19 litrelik damacanalar 135 liradan 195 liraya kadar fiyatlandırılıyor. Paketli sular da benzer şekilde zamlandı; 5 litrelik sular 25 ila 75 lira, 1,5 litrelik su fiyatları ise 15 ila 35 lira arasında değişiyor. Bu artışlar, temel ihtiyaç haline gelen suyun erişimini zorlaştırıyor.
Suyun Gerçek Maliyeti Sadece 3 Lira
Yapılan piyasa araştırmaları, damacana içindeki suyun gerçek maliyetinin sadece 1,5 ila 3 lira arasında olduğunu ortaya koyuyor. Yani 150 liraya satılan bir damacanada, suyun fiyat payı yüzde 1 ila 3 seviyesinde kalıyor. Geri kalan fiyat artışı ise başka harcamalara yansıtılıyor. Bu durum, fiyatların yükselme gerekçelerinin sorgulanmasına yol açıyor.
Ambalaj ve Nakliye Zamları Zamları Haklı Kılmıyor
Sektör temsilcileri, zamları ambalaj, nakliye ve personel giderleriyle açıklasa da bu kalemlerde ciddi bir artış yaşanmadı. Ambalajlarda hâlâ dönüşümlü sistem kullanılıyor ve bu da maliyetlerin dengelenmesini sağlıyor. Nakliye tarafında ise akaryakıt fiyatlarında önemli bir yükseliş görülmedi. Personel maaşları da büyük oranda sabit kaldı.
Reklam ve Pazarlama Giderleri Fiyatları Yükseltiyor
Zamların yüksek olmasının diğer önemli nedeni pazarlama ve reklam harcamaları olarak gösteriliyor. Firmalar, rekabet ortamında görünürlüklerini artırmak için yoğun reklam kampanyaları düzenliyor. Ancak bu durum, son tüketiciye yansıyan fiyatların ciddi biçimde yükselmesine neden oluyor.
Vatandaşlar İçme Suyuna Erişimde Zorluk Yaşıyor
Artan fiyatlar, özellikle ekonomik olarak zor durumda olan vatandaşların temel ihtiyaçlarından biri olan suya erişimini zorlaştırıyor. İçme suyu fiyatlarının yükselmesi, halk sağlığı açısından endişe yaratıyor. Uzmanlar, fiyat artışlarının kontrol altına alınmasını ve şeffaf maliyet hesaplarının kamuoyu ile paylaşılmasını öneriyor.
Damacana sularına yapılan zamlar suyun gerçek maliyetinin çok üzerinde seyrediyor. Ambalaj, nakliye, personel ve reklam giderleri zamları açıklamaya yetmiyor. Bu durum, fiyat artışlarının daha çok sektörün kar hedefleriyle bağlantılı olduğunu gösteriyor. Vatandaşların temel ihtiyaçlarından biri olan içme suyuna erişimin kolaylaştırılması için daha şeffaf ve makul fiyatlandırma politikalarına ihtiyaç duyuluyor.