DÜNYA

Antarktika’nın Derinliklerinden 6 Milyon Yıllık Hava: Bilim İnsanları Geçmişin Atmosferini Ortaya Çıkardı

Antarktika’nın kalbinde yapılan son araştırmalar, insanlık tarihinin doğrudan tarihlendirilebilen en eski buz örneklerini gün yüzüne çıkardı. Woods Hole Okyanus Enstitüsü’nden Dr. Sarah Shackleton liderliğindeki uluslararası bir ekip, Allan Hills bölgesinde yürütülen kazılarda, 6 milyon yıl öncesine ait buz ve hapsolmuş hava kabarcıkları buldu. Bu keşif, bilim dünyasında büyük yankı uyandırdı.

Abone Ol

Araştırmacılara göre bu buz katmanları, Miyosen Dönemi’nin sonlarına, yani Dünya’nın bugünkünden çok daha sıcak olduğu bir çağa uzanıyor. Elde edilen örnekler, adeta Dünya’nın geçmiş atmosferinin bir zaman kapsülü niteliğinde.

Antarktika’nın Eşsiz Koruma Gücü

Dr. Shackleton, yapılan keşfin önemini “Buz çekirdekleri, geçmiş iklim koşullarına açılan birer pencere gibidir. Allan Hills’teki örnekler, şimdiye kadar ulaşabileceğimizin çok ötesinde bir dönemi temsil ediyor” sözleriyle vurguladı.

Antarktika, jeolojik olarak aktif bir kıta olmasına rağmen, iklim tarihinin bozulmadan saklanabildiği ender yerlerden biri. Yüzyıllar boyunca biriken kar ve buz tabakaları, eski atmosfer bileşimini, sıcaklık değişimlerini ve sera gazı yoğunluklarını koruyarak bilim insanlarına geçmişe dair benzersiz veriler sunuyor.

Mavi Buzun Sırrı Ortaya Çıktı

Allan Hills bölgesinde çıkarılan buz, dikkat çekici şekilde mavimsi bir renge sahip. Bu renk, zamanla buzun sıkışması sonucu hava kabarcıklarının dışarı atılması ve buz kristallerinin büyümesi ile oluşuyor. Bu süreç, kırmızı dalga boyundaki ışığın emilmesine, mavi tonların ise yansıtılmasına neden oluyor.

Bölgedeki şiddetli rüzgârlar ve düşük kar yağışı nedeniyle yeni kar tabakaları oluşamıyor. Böylece, daha yaşlı buz katmanları yüzeye yakın kalıyor. Dr. Shackleton’a göre bu koşullar, Allan Hills’i hem eski buzu keşfetmek için ideal, hem de çalışma koşulları açısından en zorlu alanlardan biri haline getiriyor.

6 Milyon Yıl Öncesine Açılan Kapı

Keşif, Ulusal Bilim Vakfı’nın COLDEX projesi kapsamında yürütüldü. Araştırma ekibi, 150, 159 ve 206 metre derinliklerden üç buz çekirdeği çıkardı. Başlangıçta 3 milyon yıllık örnekler bulmayı hedefleyen ekip, argon izotop analizleri sonucunda buzun yaklaşık 6 milyon yıl öncesine ait olduğunu belirledi.

Ohio State Üniversitesi’nden paleoklimatolog Prof. Ed Brook, “Buzun çok eski olduğunu tahmin ediyorduk ama bu kadarını beklemiyorduk. Beklentilerimizi fazlasıyla aştı” diyerek bulgunun önemini dile getirdi.

Antarktika 6 Milyon Yıl Önce Daha Ilımandı

Araştırmacılar, buz çekirdeklerinden elde ettikleri oksijen izotop analizleri sayesinde o dönemdeki sıcaklık değişimlerini de inceledi. Bulgulara göre Antarktika, 6 milyon yıl önce bugüne göre yaklaşık 12°C daha sıcaktı.

Bu sonuçlar, kıtanın soğuma sürecinin ani değil, kademeli bir geçişle yaşandığını ortaya koyuyor. Bu bilgi, küresel iklim değişikliğinin uzun vadeli dinamiklerini anlamak açısından büyük önem taşıyor.

Geleceğin Atmosfer Araştırmaları İçin Yeni Bir Başlangıç

Elde edilen buz örneklerinde hapsolmuş mikroskobik hava ceplerinin incelenmesiyle, bilim insanları geçmişteki sera gazı oranlarını ve atmosfer bileşimini çözümlemeyi hedefliyor. Bu çalışmalar, gelecekteki iklim değişimlerini modellemek için kritik veriler sağlayacak.

Prof. Brook, “Bu kadar eski buza ulaştıktan sonra, 2026–2031 arasında bölgeye geri dönerek daha derin kayıtlar elde etmeyi planlıyoruz” diyerek araştırmaların süreceğini belirtti.

Bilimin Donmuş Zamanla Buluşması

Antarktika’nın buzulları, insanlığın geçmişine dair sessiz ama güçlü tanıklar olarak görev yapıyor. 6 milyon yıllık bu keşif, yalnızca geçmiş atmosferin sırlarını açığa çıkarmakla kalmadı, aynı zamanda iklim değişikliğini anlamak için yeni bir kapı araladı.

Bilim insanlarının donmuş zamanın derinliklerine uzanan bu yolculuğu, Dünya’nın geleceğine ışık tutacak verilerin başlangıcı olarak görülüyor.