1950’li yıllarda Yarışlı Köyü’nde inşa edilen evin duvarlarında yer alan taşlar, yakındaki Takina Antik Kenti yakınlarından kayın peder tarafından at arabalarıyla getirildi. Taşların o dönemde antik nitelikli oldukları fark edilmemişti. Ev sahibi ailesinden Ferhat Ağıl’ın aktardığına göre, “taşların yazılı olan kısımları yoldan tarafa gelecek şekilde yerleştirildi”, ancak yazıların ne olduğunu kimse fark etmeden ev duvarında kullanıldı.
Arkeologlar Yazılı Taşların Mektup Parçası Olduğunu Tespit Etti
1970’lerde bölgeye çalışma yapan arkeologlar, duvar taşlarında yer alan Latince yazıların incelenmesi sonrası bu parçaların Roma İmparatoru Caracalla dönemine ait olduğunu, bir mektup metninin taşlara kazındığı görüşünü ortaya koydu. Taşlar üzerinde yer alan yazıların, MS 186-217 yılları arasında hüküm süren Caracalla’nın Anadolu’daki bir yöneticiye gönderdiği türden bir “emir mektubu” metni içerdiği öne sürülüyor.
Koruma Altına Alma ve Resmî Süreç Başlatıldı
Bu tespitlerin ardından Burdur Müze Müdürlüğü, evin temelinde kullanılan 10 taş bloğu belgeleyerek takibe aldı ve muhtarlığa ile ev sahiplerine resmi yazı gönderdi. Yazıda, taşların korunması amacıyla evin yıkım kararı alınabileceği bildirildi. Ancak ev hâlâ harabeye dönmüş durumda ve bu değerli materyallerin güvenli korunması için ciddi adımların atılması gereği olduğu vurgulanıyor.
Köylünün Anlatımıyla Evin Yapılış Öyküsü
Ev sahibi Ferhat Ağıl’ın açıklamasına göre: Taşların getirildiği yer halk arasında “Asar Tepesi” olarak biliniyor. At arabalarıyla taşların taşınması, o dönemde traktör sayısının kısıtlı olması nedeniyle zor şartlarda gerçekleşmiş. 1971’de yaşanan depremde evi kullananların bulunduğu, taşların bir kısmının parçalanarak duvarlarda kullanıldığı ifade ediliyor. Bu anlatımlar, taşların sıradan malzeme olarak kullanıldığını gösterirken tarihi değerlerinin sonradan fark edildiğini ortaya koyuyor.
Tarihi Miras İçin Ne Anlam İfade Ediyor?
Bu köy evi ve kullanılan yazılı taşlar şunları işaret ediyor:
- İlk olarak, bir antik yerleşim alanından (Takina Antik Kenti) alınıp sıradan bir evde kullanılmış taşlar, zaman içinde kültürel miras olarak değer kazanıyor.
- Koruma önlemlerinin yeterince hızlı alınmaması, taşların bu evde kullanılması gibi durumlar mirasın risk altında olduğunu gösteriyor.
- Bu tür keşifler, sadece arkeoloji açısından değil, halkın günlük yaşamı içerisindeki yapılara da tarih katabileceğini gösteriyor.
Geleceğe Yönelik Bir Uyarı
Bu olay, sadece 1950’lerde yapılan bir köy evinin duvarlarından çıkan bir hikâye değil; aynı zamanda geçmişin sessiz çağrısıdır. Antik dönemden günümüze ulaşan taşlar, sıradan bir yapıyı tarihe açılış kapısı hâline getirdi. Ancak koruma süreci hâlâ tam anlamıyla tamamlanmış değil. Bu nedenle, benzer yapıların ve içinde barındırdıkları gizli tarihlerin farkına varılması ve korunması büyük önem taşıyor. Tarih yalnızca müzelerde saklanmamalı — köy evlerinde, taş duvarlarda ve günlük yaşamın içinde de saklı olabilir. Bu evin duvarında yazılı mektup, bize bugünün taşlarının yarının tarihi olabileceğini hatırlatıyor.
